مهریه عندالمطالبه چیست؟
قبل از پرداختن به بحث مهریه عندالمطالبه ابتدا به ارائه تعریف و توضیحاتی راجع به خود مهریه می پردازیم. مهریه، مالی را گویند که به هنگام جاری شدن صیغه عقد و نکاح، مطابق با توافق قبلی زوجین و بر پایه قوانین اسلام و عرف جامعه، مرد به زن پرداخت می نماید. یا مکلف به پرداخت آن می گردد.
مهریه اسامی دیگری چون صداق، صداقیه، فرض و کابین نیز دارد. در واقع مهریه نوعی معاوضه می باشد، استفاده جنسی مرد از زن و در برابر آن پرداخت مهریه توسط مرد به زن. به محض جاری شدن صیغه‌ی عقد و نکاح، زوجه مالک مهریه می‌گردد.
هر چیزی که از نظر اقتصادی و اجتماعی دارای ارزش باشد. همچون طلا، نقره، پول رایج، ملک و یا حتی لوازم زندگی و هر مورد دیگری میتواند به عنوان مهریه زوجه در نظر گرفته شود.
مهریه عندالمطالبه
فصل هفتم از باب اول کتاب قانون مدنی به بررسی بحث مهریه اختصاص داشته و 24 ماده را به خود اختصاص داده است. مهریه که تنها مختص دین اسلام می باشد و در ادیان دیگر مشابه آن وجود ندارد. به محض رخداد عقد زوجه مالک آن می‌گردد (ماده ی 1028) و به عنوان دینی است که بر عهده ی مرد قرار می گیرد. در صورتی که نیاز به مشاوره حقوقی مهریه دارید با ما تماس بگیرید تا تمامی مراحل را برایتان بازگو کنیم.
هر زمان که زوجه بخواهد چه در طول تداوم زندگی مشترک و چه به هنگام طلاق میتواند آن را مطالبه نماید. به همین سبب مهریه را به اصطاح مهریه عندالمطالبه گویند و در سند ازدواج هم با این عنوان ذکر می کنند.
در صورتی که به هر دلیل زوجه بخواهد از طریق مراجع قانونی دادخواستی به دادگاه ببرد و طی آن خواستار مهریه عندالمطالبه خود باشد. میتواند با استناد به ماده‌ی (1085 قانون مدنی) تا مهریه عندالمطالبه خود را از مرد دریافت نکرده است. از وظایف همسری و تمکین همسر خود امتناع نماید.
تمام زوایای مهریه عندالمطالبه برای قانون شناخته شده می باشد. و در صورت مطالبه ی زن برای مهریه عندالمطالبه، قاضی میتواند به قسط بندی مهریه‌ی زن حکم نماید.
همچنین مهریه عندالمطالبه، ضمانتی برای زن محسوب می گردد. و در صورتی که مرد از پرداخت آن سر باز زند یا توان پرداخت مهریه عندالمطالبه را نداشته باشد. زن قادر به گرفتن حکم جلب و حبس مرد از دادگاه خواهد بود. مهریه عندالمطالبه ای که به محض عقد، زوجه مالک آن می شود در هر حال که زوجه برای مطالبه آن اقدام نماید باید پرداخت شود. موسسه پیام مشاور در زمینه مشاوره طلاق رایگان میتواند بهترین گزینه برای دریافت مشاوره آنلاین و تلفنی برای حل مشکلات شما باشد.
آیا در تعیین مهریه حداقل و حداکثری وجود دارد؟
مهریه حمایت مالی مرد از زن بعد از عقد و نکاح است: با این توصیف به هیچ وجه چه شرعاً و چه قانوناً نمی توان حداقل و حداکثری را برای مهریه تعیین کرد. البته متأسفانه در دنیای چشم و هم چشمی امروز، مهریه بیشتر جنبه ی تجملاتی و رقابتی پیدا کرده به نوعی به انحراف کشیده شده است.
این در حالی است که زوج قطعاً باید، حداقل در مورد مهریه عندالمطالبه، قدرت و توان ادای دین خود یعنی پرداخت مهریه عندالمطالبه از زمان جاری شدن عقد را داشته باشد.
بنابراین طبق جمله محاوره معروف «مهریه رو کی داده کی گرفته». اگر باور بر عدم پرداخت مهریه و یا عدم تکلیف پرداخت آن بر زوج باشد. این باور درست نبوده و جمله مذکور از بن اشتباه است. و بایستی این اصل بسیار مهم که مهر، دین مسلم زوج به زوجه می باشد، به یک باور جمعی مبدل گردد.
مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه چه فرقی با هم دارند؟
هرگاه برای پرداخت مهریه از سوی زوج، زمان و اجل معین نکرده باشند، مهریه عندالمطالبه است. در این صورت به محض جاری شدن عقد، زن مالک مهریه عندالمطالبه است. و هر زمان که اراده نماید میتواند مهریه عندالمطالبه خود را مطالبه نماید. اما در مهریه عندالاستطاعه، پرداخت مهریه منوط به استطاعت زوج می باشد. و زمان پرداخت آن هنگامی است که زوج، استطاعت و توانایی پرداخت را داشته باشد.
البته زوجین می‌توانند به صورت توافقی زمان پرداخت مهریه را به صورت موجل نیز تعیین نمایند. که در این صورت پرداخت مهریه در زمان مقرر مورد توافق بایستی انجام گیرد و قبل از آن زمان زوجه حق مطالبه مهریه را ندارد.
مطالبه‌ی مهریه از چه راه هایی انجام می پذیرد؟
دین مسلم زوج می باشد و در صورتی که مهریه عندالمطالبه باشد، زوجه هرگاه که اراده نماید حق مطالبه آن را دارد.
چنانچه زوج از پرداخت آن امتناع ورزد، زوجه میتواند از طریق مراجع قانونی، درخواست پرداخت مهریه عندالمطالبه خود توسط زوج را تقدیم محاکم نماید.
چنانچه زوج اموالی داشته باشد، مهریه عندالمطالبه از محل اموال وی، تأمین و در غیر این صورت به طور اقساطی پرداخت می گردد. البته اگر چنانچه زوج، معسر کامل باشد، یعنی حتی توانایی پرداخت اقساطی مهریه عندالمطالبه را هم نداشته باشد، در این صورت تا هنگامی که تنگدستی زوج برطرف گردد، پرداخت مهریه عندالمطالبه معلق می‌ماند.
وضعیت پرداخت مهریه عندالمطالبه در جامعه امروز
دكترشیخ الاسلامی، حقوقدان، مهریه عندالمطالبه را مطابق با قانون مدنی ایران اینگونه تشریح می نماید: مهریه عندالمطالبه به محض مطالبه زوجه باید پرداخت گردد. و به اصطلاح حقوقی می توان گفت مهریه عندالمطالبه «حال» است. یعنی دینی است به گردن زوج و از نظر فقهی و شرعی بایستی پرداخت شود. و اگر زوج از پرداخت آن امتناع ورزد می توان از طریق مراجعه به بخش اجرایی درخواست مطالبه مهریه عندالمطالبه را ثبت و از مراجع قانونی برای وصول آن اقدام نمود.
وی ضمن اشاره به مهریه های سنگینی كه امروزه بر عهده زوج ها گذاشته می شود و آن ها قدرت و توان پرداخت آن را ندارند و به همین سبب به زندان می افتند، افزود: با این اوصاف شرط «هنگام استطاعت» عنوان گردید كه پرداخت مهریه از حالت «هنگام مطالبه» (مهریه عندالمطالبه) به «هنگام استطاعت» (مهریه عندالاستطاعه) تبدیل می شود.
این حقوقدان در مورد این موضوع كه استطاعت زوج چگونه ثابت می گردد؟
در رابطه با این مسئله ملاك اموال زوج است یعنی اگر زوجه بتواند اثبات كند كه شوهرش اموالی دارد می تواند آن مال تحت عنوان مهریه از او بگیرد ولی اگر مرد مالی نداشت و زوجه نتوانست در محاكم قضایی وجود دارایی و اموال زوج خود را اثبات كند به مطالبه ی خود یعنی پرداخت مهریه دست نخواهد یافت.
در ادامه بررسی وضعیت پرداخت مهریه شیخ الاسلامی افزود: باید صبر كرد تا آیین نامه ای مشخص در مورد پرداخت مهریه اعلام شود و نقاط مبهمی كه وجود دارد روشن گردند. این كه آیا مرد باید شاهدی بیاورد كه استطاعت پرداخت مهریه را ندارد کافیست یا ممکن است مرد تنها ادعا كند كه استطاعت آن را ندارد و زن خلاف آن را ثابت نماید و … تمامی این مسائل از جمله موارد مبهمی در حوزه پرداخت مهریه هستند که بایستی پاسخ آنها مشخص شود.
